آیت الله تهرانی:تبیین نقاط ضعف انسان
کار انبیا، کنترل کردن خواستهها:خواستههای شهوی، غضبی یا وهمی انسان وقتی شیطانی شود، دیگر حد و مرز ندارد. انبیا آمدند تا اینها را محدود کنند.
سرآمد خواستههای مادی و «نقاط ضعف انسان»:1-پول و مال .انبیا نسبت به مال به ما میگویند: انسان نباید مال را از هر راهی تحصیل کرده و به دست آورد. دست به هر مالی نزن!
2-جاه و مقام:لذت ریاست، جاه و مقام، بیش از لذت مال است.
3-شهوت جنسی:نباید شهوت جنسی را از هر طریقی اشباع کنی! مرزبندی کردند که این هم نوعی مهار کردن است.
نکته:پیام انبیا «محدود کردن» است، نه نفی کلی!:درآمدهای نامشروع؛ ممنوع
«ازدواج» برای جلوگیری از فجور و فحشا:روح کلی همه دستورات در رابطه با قوای جنسی، «تحدید، مرزبندی و جلوگیری از فجور و زنا» است.
تعادل در دعوت انبیا:آنها آمدند تا در این روابط، نیروی شهوت، غضب و وهم انسان را مهار کنند. اگر کسی بگوید انبیا میخواهد این قوا را از بین ببرند، حرفش مخالف نظام اتمّ است و اصلاً مورد قبول نیست. نه آمدهاند انسان را به سمت نفسانیات حرکت بدهند و نه آمدهاند ریشه تمایلات را بخشکانند.
انبیا انسان را به فطرتش دعوت میکنند:انبیا آمدهاند تا این حس را در انسان زنده کنند و نگذارند که این دوستیها و دلدادگیها موجب غفلت از آن حس عمیق «میل به جاودانگی» شود.«انبیا آمدند تا انسان را به آداب الهی مؤدب و تربیت کنند»
کنترل خواستههای بیپایان نفس با لجام عقل:روایت از علی(ع) است که فرمود: «النفوس طلقه»، «نفوس» یعنی مجموعه سه نیرو و «طلقه» یعنی بیبند و بار، نفس انسان میخواهد در هر سه بعد شهوت، غضب و وهم به طور مطلق آزاد بوده و هرطور که این قوا میخواهند کند، مرز نشناسی در نهاد شهوت، غضب و وهم است. «لکن ایدی العقول تمسک اعنّتها عن النحوس»(غررالحکم، ص۲۳۵) دستان عقل افسار نفس را میکشد و او را باز میدارد.
راحتی در مخالفت با نفس است:روایتی از امام صادق(ع) که از مواعظ حضرت هم هست، آمده است که «و قیل له» به حضرت عرض شد: «قِیلَ لَهُ أَیْنَ طَرِیقُ الرَّاحَةِ فَقَالَ؟» راه رسیدن به راحتی چیست؟ «فقال(ع) فِی خِلَافِ الْهَوَى» آنجایی که انسان با خواستههای گسترده نفسش مخالفت کند.
زمان استراحت، روز ورد به بهشت است:«قِیلَ: فَمَتَى یَجِدُ الرَّاحَةَ؟» دوباره پرسیدند: با این وضع که همیشه باید بر خلاف خواستههای نفس عمل کرد و او را مدام محدود ساخت؛ پس کجا راحتی را میتوان به دست آورد؟ «و قال(علیهالسلام) عِنْدَ أَوَّلِ یَوْمٍ یَصِیرُ فِی الْجَنَّةِ»(بحارالانوار، ج۷۵، ص۲۵۴) اولین روزی که انسان به سمت بهشت میرود.
نظرات شما عزیزان: